||కఠోపనిషత్ ||

||శ్లోకాలు ||

||ప్రథమాధ్యాయము - ప్రథమ వల్లీ||

|| Om tat sat ||

ఓమ్ సహనావవతు
సహ నౌ భునక్తు
సహవీర్యం కరవావహై
తేజస్వినా వధీతమస్తు మావిద్విషావహై
ఓమ్ శాంతిః శాంతిః శాంతిః||

కథోపనిషత్
ప్రథమ వల్లి
ప్రథమోధ్యాయః

ఓం
ఉసన్ వై
వాజస్రవసః సర్వ వేధసం దదౌ|
తస్య హ నచికేతా నామ పుత్ర ఆసః||1||

తం కుమారం సన్తం దక్షినాసు |
నీయమానాసు శద్ధాssవివేశ సోsమన్యత||2||

పితోదకా జగ్ధతృణా దుగ్ధదోహా నిరిన్ద్రియాః|
అనన్దా నామ తే లోకాః తాన్ స గచ్చతి తా దదత్||3||

స హోవాచ పితరం కస్మై మాం దాస్యతి ఇతి |
ద్వితీయం తృతీయం తం హోవాచ మృత్యువే త్వా దదామీతి||4||

బహూనామేమి ప్రథమో
బహూనామేమి మధ్యమమ్|
కిం స్విద్ యమస్య కర్తవ్యం
యన్మయాsద్య కరిష్యతి ||5||

"
అనుపశ్య యథాపూర్వే
ప్రతిపశ్య తథాsపరే|
సస్యమివ మర్త్యః పచ్యతే
సయమివాజాయతే పునః||6||

వైశ్వానరః ప్రవిశతి అతిథి బ్రాహ్మణో గృహాన్|
తస్యైతామ్ శాన్తిం కుర్వన్తి హర వైవస్వతోదకమ్||7||

ఆశాప్రతీక్షే సంగతం సూనృతాం చ
ఇష్టా పూర్తే పుత్ర పశూంశ్చ సర్వాన్ |
ఏతద్ వృఙ్క్తే పురుషస్యాల్ప మేధసో
యస్యానశ్నన్ వసతి బ్రాహ్మణో గృహే||8||

త్రిసోరాత్రీర్యదవాత్సీర్గృహే
మేsనశ్నన్ బ్రహ్మన్నతిథిర్నమస్యః|
నమస్తే అస్తు బ్రహ్మన్ స్వస్తిమే అస్తు
తస్మాత్ ప్రతి త్రీన్ వరాన్ వృణీష్వ||9||

శాన్త సంకల్పః సుమనా యథా స్యాత్
వీతమన్యుర్గౌతమో మాsభి మృత్యో|
త్వత్ప్రసృష్ట మా sభివదేత్ప్రతీతః
ఏతత్ త్రయాణాం ప్రథమం వరం వృణే||10||

యథా పురస్తాద్ భవితా ప్రతీతః
ఔద్దాలకివారుణిర్మత్ప్రసృష్టః|
సుఖం రాత్రీః శయితా వీతమన్యుః
త్వాం దదృశివాన్ మృత్యుముఖాత్ ప్రముక్తమ్||11||

స్వర్గే లోకే న భయం కిన్చనాస్తి
న తత్ర త్వం న జరయా బిభేతి |
ఉభే తీర్త్యాsశనయా పిపాసే
శోకాతిగో మోదతే స్వర్గలోకే||12||

స త్వం అగ్నిం స్వర్గ్యమ్ అధ్యేషి మృత్యో
ప్రబ్రూహి త్వం శ్రద్ధదానాయ మహ్యం||
స్వర్గలోకా అమృతత్వం భజన్త
ఏతద్ ద్వితీయేన వృణే వరేణ||13||

ప్రతే బ్రవీమి తదు మే నిబోధ
స్వర్గ్యమగ్నిం నచికేతః ప్రజానన్|
అనన్తలోకాప్తిమథో ప్రతిష్ఠాం
విద్ధి త్వమేతం నిహితం గుహాయాం||14||

లోకాదిమగ్నిం తమువాచ తస్మై
యా ఇష్టకా యావతీర్వా యథావా|
న చాపి తత్ప్రత్యవదత్ యథోక్తమ్
అథాస్య మృత్యుః పునరేవాహ తుష్టః||15||

తమబ్రవీత్ ప్రీయమాణో మహాత్మా
వరం తవేహాద్య దదామి భూయః|
తవైవ నామ్నా భవితాsయమగ్నిః
సృంకాం చ ఇమామనేకరూపాం గృహాణ||16||

త్రిణాచికేతః త్రిభిరేత్య సన్ధిం
త్రికర్మకృత్ తరతి జన్మమృత్యూ|
బ్రహ్మజజ్ఞం దేవమీడ్యం విదిత్వా
నిచాయ్యేమాం శాన్తిమత్యన్తమేతి||17||

త్రిణాచికేతస్త్రయమే తత్ విదిత్వా
య ఏవం విద్వాంశ్చినుతే నాచికేతమ్||
స మృత్యుపాశాన్ పురతః ప్రణిద్య
శోకాతిగో మోదతే స్వర్గలోకే||18||

ఏష తేsగ్నిః నచికేతః స్వర్గ్యో
యమవృణీథా ద్వితీయేన వరేణ|
ఏతమగ్నిం తవైవ ప్రవక్ష్యన్తి జనాసః
స్తృతీయం వరం నచికేతో వృణీష్వ||19||

యేయం ప్రేతే విచికిత్సా మనుష్యే
అస్తీతి ఏకే నాయం అస్తీతి చ ఏకే|
ఏతద్విద్యాం అనుశిష్టస్త్వయాsహం
వరాణామేష వరః తృతీయః||20||

దేవైరత్రాపి విచికిత్సితం పురా
నహి సువిజ్ఞేయం అణుః ఏష ధర్మః|
అన్యం వరం నచికేతో వృణీష్వ
మాం ఔపరోత్సీరతి మాసృజైనమ్||21||

దేవైరత్రాపి విచిత్సితం కిల
త్వం చ మృత్యో యన్న సుజ్ఞేయ మాత్థ|
వక్తా చాస్య త్వాదృగన్యో న లభ్యో
నాన్యో వరస్తుల్య ఏతశ్చ కశ్చిత్||22||

శతాయుషుః పుత్రపౌత్రాన్ వృణీష్వ
బహూన్ పశూన్ హస్తి హిరణ్యమశ్వాన్|
భూమేః మహత్ ఆయతనం వృణీష్వ
స్వయం చ జీవ శరదో యావత్ ఇచ్ఛసి||23||

ఏతత్ తుల్యం వరం మన్యసే వృణీష్వ
వృణీష్వ విత్తం చిరజీవికాం చ|
మహాభూమౌ నచికేతస్త్వమేథి
కామానాం త్వాం కామభాజం కరోమి||24||

యే యే కామా దుర్లభా మర్త్య లోకే
సర్వాన్ కామాన్చన్ధతః ప్రార్థయస్వ|
ఇమా రామాః స రథాః సతూర్యా
నహీదృశా లమ్భనీయా మనుష్యైః|
అభిర్మత్ప్రత్తభిః పరిచారయస్వ
నచికేతో మరణం మా అనుప్రాక్షీః||25||

శ్వోభావా మర్తస్య యదన్తకైతత్
సర్వేన్ద్రియాణాం జరయన్తి తేజః |
అపి సర్వం జీవితమల్పమేవా
తవైవ వాహాః తవ నృత్యగీతైః||26||

"న విత్తేన తర్పణీయో మనుష్యో
లప్స్యామహే విత్తమద్రాక్ష్మ చేత్త్వా|
జీవిష్యామో యవదీశిష్యసి త్వం
వరస్తు మే వరణీయః స ఏవ||27||

అజీర్యతామమృతానాముపేత్య
జీర్యన్మర్త్యః క్వధః స్థః ప్రజానన్|
అభిధ్యాయన్ వర్ణరతి ప్రమోదాన్
అతి దీర్ఘే జీవితే కో రమేతః||28||

యస్మిన్నిదం విచికిత్సన్తి మృత్యో
యత్సాంపరాయే మహతి బ్రూహి నస్తత్|
యో యం వరో గూఢమనుప్రవిష్టో
నాన్యం తస్మాన్నచికేతా వృణీతే||29||

||ఇతి కాఠక ఉపనిషది ప్రథమ అధ్యాయో ప్రథమ వల్లి ||

||ఓమ్ తత్ సత్||